کد مطلب:43767 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:27

گنجینه پرسمان » خانواده و زندگي

در ذهن خود دچار خيالات منفي ميشويم مانند: خدا را چه كسي آفريده، آيا خدا پدر و مادر دارد و... آيا بايد جستجو كنيم جواب خود را پيدا كنيم؟ يا مرتكب گناه شدهايم؟

وجود خداوند از جايي سرچشمه نگرفته، بلكه هميشه بوده و خواهد بود.

در بحث دلايل اثبات وجود خدا، با دليل قطعي ثابت شده كه سلسله هستي بايد به نقطهاي برسد كه در آن نقطه فقط عليت باشد نه معلوليت، هستي بخش باشد نه هستيپذير، در غير اينصورت تحقق جهان ممكنات ممكن نيست. و ثابت شده كه خداوند واجب الوجود است، يعني هرگز از هستي جدا نيست و هستي عين ذات اوست، و از خارج به او داده نشده كه پايان يا آغازي داشته باشد، بنابراين از ازل بوده و تا ابد خواهد بود.

هُوَ الاْ ?َوَّلُ وَ الاْ ?َخِرُ وَ الظَّـَهِرُ وَ الْبَاطِنُ وَ هُوَ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمٌ;(حديد، 3) اول و آخر و پيدا و پنهان اوست، و او به هر چيز دانا است.

مثلاً شوري غذا از نمك سرچشمه گرفته است; ولي شوري نمك از چيز ديگري گرفته نشده، بلكه خودش شور است. شوري غذا عرضي است يعني از نمك است ولي شوري نمك ذاتي است، يعني از خودش است. يا روشني هر چيز از نور است، ولي روشني خود نور از چيز ديگر سرچشمه نگرفته، بلكه روشني نور ذاتي نور است.

وجود هر چيز از خداست قُلِ اللَّهُ خَـَـلِقُ كُلِّ شَيْءٍ وَ هُوَ الْوَ َحِدُ الْقَهَّـَرُ;(رعد،16) اي پيامبر! بگو: خدا آفريننده هر چيزي است، و اوست يگانه قهار ولي وجود خدا از چيزي سرچشمه نگرفته، بلكه از خود اوست; هميشه وجود داشته و خواهد داشت. همچنين حيات و قدرت هر چيز از خداست; ولي حيات و قدرت خدا از چيز ديگر سرچشمه نگرفته است.

با اين بيان روشن ميشود كه اصلاً معنا ندارد بگوييم خداوند در چه زماني بوجود آمده؟ زيرا، خداوند بوجود نيامده; بلكه وجود داشته و وجود عين ذاتش است. خداوند فوق زمان و مكان و ازلي و ابدي است، و قبل از زمان و مكان وجود داشته و آفريننده آنهاست.(اقتباس از: پيام قرآن، آيتالله مكارم شيرازي، ج 4، ص 187 - 197، نشر مدرسة الامام اميرالمؤمنين7 / پرسشها و پاسخها، استاد جعفر سبحاني، ص 22 - 25، انتشارات سيدالشهدا.)

در بحثهاي خداشناسي و صفات خدا، ثابت ميشود كه خداوند جامع صفات كماليه و هستي مطلق و به وجود آورندة همه موجودات است; و محيط بر همه آنهاست و محاط هيچگاه نميتواند محيط را درك كند; چنانكه جنين در شكم مادر نميتواند بر دنياي فراتر از رحم آگاهي يابد و نيز يك اقيانوس را نميتوان در پيالهاي كوچك جمع كرد. اين اصل بديهي دربارة همة چيزهايي كه ما ميشناسيم صادق است; حال اگر اين اصل را دربارة يك بينهايت و يك ذرة بيمقدار ملاحظه كنيم، پاسخ بدون نياز به هيچ تأملي روشن است. چگونه ممكن است فكر ضعيف و درك ناقص انسان بر وجود خالق خود، كه نامحدود و غير مقيد به هرگونه قيدي است، دست يازد و اين هرگز نخواهد شد. البته انسان ميتواند خدا را با صفات و آثارش بشناسد; مثلاً بفهمد كه قادر و عالم وحيّ و صفات كماليه در او جمع است، ولي چگونگي ذات او، هرگز; زيرا او خالق كيفيت و چگونگي است و خود جز هستي محض نيست. نه تنها فكر بشر بدان مرحله راه ندارد كه فكر كردن درباره ذات او جز تحيّر و چه بسا انحراف، ثمري نخواهد داشت; لذا اهلبيت: از فكر كردن دربارة ذات خدا نهي أكيد فرمودهاند و شناخت او را از راه تفكر و تدبر در آيات و نشانهها و صفات او ممكن و جايز شمردهاند.

در پايان يادآور ميشويم كه وسوسه، شك و ترديد و تزلزل از خطرات و القائات شيطاني است; وليكن اگر شك شما را به تحقيق و پرسش در امور ديني وادار كند و باعث شود شما باورهاي دينيتان را با فهم و درك و تحقيق محكمتر كنيد، نه تنها براي شما شري به بار نميآورد كه مايه خير نيز ميشود. يعني اگر شك مقدمه يقين باشد نيكو است. و اين در صورتي حاصل ميشود كه از علما و آگاهان بپرسيد و از اين طريق شك و شبهه خود را بر طرف كنيد.

در هر صورت، براي مبارزه با شك و تقويت ايمان راههايي را به شما پيشنهاد ميكنيم و اميداوريم كه با به كار بستن آنها، در تقويت ايمان و باورهاي ديني موفق باشيد.

1. اجتناب از غفلت: ياد خدا آرامشبخش قلبها است ?گلا بذكر اللّه تطمئنّ القلوب; آگاه باشيد! تنها با ياد خدا دلها آرامش مييابد (رعد، 13) شيطان همواره ميكوشد انسان را گرفتار غفلت كرده، و از اين رهگذر او را در دام تزلزل، شك و ترديد گرفتار سازد. در آيات 200 و 201 سورة اعراف ميخوانيم: و هرگاه وسوسهاي از شيطان به تو رسد، به خدا پناه بر كه او شنونده و داناست . پرهيزگاران هنگاميكه گرفتار وسوسههاي شيطان شوند، به ياد ]خدا و پاداش و كيفر او[ ميافتند و ]در پرتو ياد او، راه حق را بييند و[ ناگهان بينا ميگردند.

2. توجّه و كمك خواستن از خدا و اهلبيت: : خداي متعال در قرآن ميفرمايد: قُلْ مَا يَعْبَؤُا بِكُمْ رَبِّي لَوْلاَدُعَآؤُكُم;(فرقان، 77) بگو اگر دعاي شما نباشد پروردگار م به شما اعتنايي نميكند. بايد در همه امور زندگي و در هر كاري كه ميخواهيم انجام دهيم و هنگام مواجهه با هر مشكلي از خداوند و از وسايط فيض و رحمت او كه اهلبيت: هستند، كمك بگيريم و با دعا و تضرع و درخواست عاجزانه توجّه خداوند را به خويش جلب كنيم.(براي آگاهي بيشتر ر.ك: خداشناسي و فرجامشناسي(دفتر اول)، محمد رضا كاشفي، ج 1، ص 68 ـ 72، دفتر نشر معارف.)